Đức Tổng Giám Mục Giuse Vũ Văn Thiên đã long trọng đọc diễn văn công bố triệu tập công nghị TGP Hà Nội trong Thánh lễ trọng thể tại nhà thờ Chính Tòa Hà Nội, thứ Tư ngày 24/11/2021.
DIỄN VĂN CÔNG BỐ TRIỆU TẬP CÔNG NGHỊ TGP HÀ NỘI
CANH TÂN ĐỜI SỐNG ĐỨC TIN là lời mời gọi của Chúa Giêsu. Lời mời gọi này trải dài trong nội dung giáo huấn của Người. Đây cũng là sứ mạng chính yếu của Giáo Hội qua mọi thời đại. Thiên Chúa là Đấng Canh tân mọi loài: Chúa Cha không ngừng sáng tạo và quan phòng gìn giữ muôn loài tạo vật; Chúa Con nhập thể làm người, thiết lập một kỷ nguyên mới; Chúa Thánh Thần là Đấng đổi mới mọi sự và canh tân bộ mặt trái đất. Bất kỳ ở thời đại nào, những ai muốn trở nên môn đệ Chúa Giêsu phải chấp nhận được canh tân đổi mới, vì “rượu mới phải chứa trong bầu da mới” (Lc 6,37).
Cộng đoàn Đức tin Tổng Giáo phận Hà Nội hân hoan tạ ơn Chúa nhân dịp kỷ niệm 110 năm Công đồng Sở Kiện (1912-2022). Đây là dịp nhìn lại quá khứ với tâm tình tạ ơn Chúa, tri ân các bậc Tiền nhân; xác định hiện tại để cùng nhau cố gắng; hướng tới tương lai để thực thi sứ mạng loan báo Tin Mừng, bồi đắp nền văn minh tình thương tại Quê hương Việt Nam thân yêu (Đại Hội Dân Chúa – HĐGM Việt Nam năm 2010).
Hướng tới kỷ niệm 400 năm, ngày các vị thừa sai đầu tiên đặt chân đến Thăng Long và khởi đầu sứ vụ loan báo Tin Mừng tại đây (2-7-1627/2-7-2027), mọi thành phần Dân Chúa của Tổng Giáo phận tạ ơn Chúa và mong ước dấn thân hơn nữa, đem lại những giá trị Tin Mừng tại mảnh đất Thủ đô ngàn năm văn hiến và các tỉnh thành khác thuộc Tổng Giáo phận Hà Nội.
Trước một xã hội đang thay đổi từng ngày, với những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực, Dân Chúa tại Tổng Giáo phận Hà Nội cần tìm cho mình một hướng đi, vừa để xây dựng tình hiệp thông trong gia đình Tổng Giáo phận, vừa nhằm đối thoại chân thành với các tôn giáo bạn và với các tổ chức xã hội, với mục đích trình bày hình ảnh một Giáo Hội chân thành dấn thân đồng hành với Dân tộc, vì lợi ích đồng bào (thư chung HĐGM 1980).
Để trung thành với sứ mạng loan báo Tin Mừng, một điều kiện tiên quyết là mỗi thành viên của Giáo Hội phải canh tân đời sống Đức tin, thay đổi phương thức sống Đạo, làm cho những cơ cấu tổ chức thực sự là nhằm mục đích phục vụ con người, theo giáo huấn của Giáo Hội và định hướng của Hội đồng Giám mục Việt Nam đã nêu trong dịp Đại Hội Dân Chúa năm 2010. Mỗi tín hữu, từ Giáo sĩ, Tu sĩ đến Giáo dân, cần phải biến đổi và chấp nhận “lột xác” để sống Tin Mừng cách triệt để hơn, hầu làm chứng cho Chúa Giêsu trong giai đoạn xã hội mới.
Trong cộng đồng dân tộc Việt Nam, tỷ lệ những người tin Chúa Giêsu vẫn rất khiêm tốn (khoảng 8%, tại Tổng Giáo phận Hà Nội, tỷ lệ này là khoảng 4,5%). Thực tế này mời gọi các tín hữu ý thức trách nhiệm cộng tác trong sứ vụ loan báo Tin Mừng, làm cho Vương quốc Tình yêu mà Đức Kitô rao giảng được lan rộng trong xã hội của chúng ta.
Để cụ thể hoá những thao thức trên đây, Tổng Giáo phận Hà Nội triệu tập một Công nghị Giáo phận. Ý tưởng tổ chức Công nghị được mọi thành phần Dân Chúa vui mừng đón nhận, nhiệt tình khích lệ và sẵn sàng tham gia. Công nghị Giáo phận đánh dấu một bước ngoặt và mở ra một giai đoạn phát triển của Tổng Giáo phận. Mục đích của Công nghị là dâng lời tạ ơn Chúa vì những ơn trọng đại Ngài ban hôm qua cũng như hôm nay; nhìn nhận những thách đố của thời đại mới với lăng kính Đức tin; đồng thời đưa ra những định hướng mục vụ phù hợp, giúp Dân Chúa sống và làm chứng cho Tin Mừng.
Công nghị của chúng ta nhấn mạnh đến tính chất mục vụ, và cụ thể hơn là việc sống Đức tin trong xã hội hiện tại. Đức tin là quà tặng của Thiên Chúa, chúng ta nhận được khi lãnh nhận Bí tích Thanh Tẩy. Đức Tin như hạt cải, khi gieo thì nhỏ bé, khi trưởng thành thì thành cây to lớn. Giáo Hội miền Bắc đã trải qua những thập niên khó khăn thiếu thốn, nhiều phong ba bão táp khốc liệt, làm cho Đức tin bị mai một nơi nhiều người. Một số tín hữu lại ảnh hưởng lối sống tục hoá vô thần của thời đại, nên Đức tin nơi họ rất mờ nhạt nông nổi, như hạt giống gieo nơi sỏi đá hay nơi bụi gai. Chính trong bối cảnh cụ thể này, Dân Chúa cần một hướng đi để vừa hội nhập với xã hội hiện đại, vừa trung thành với Đức tin Công giáo và Tông truyền. Một trong những mục đích của Công nghị là làm sao để người giáo dân xác tín vào sự hiện diện của Chúa, và cuộc sống con người cần có Thiên Chúa là Đấng hướng dẫn, giữa những thử thách phong ba của cuộc đời.
Để chứng từ của chúng ta có sức thuyết phục đối với đồng bào hôm nay, chúng ta cũng cần canh tân cơ cấu tổ chức, từ cấp Giáo phận đến cấp Giáo xứ. Công cuộc canh tân phải khởi đi từ các linh mục, là những mục tử trực tiếp điều hành các cộng đoàn Đức tin ở các Giáo xứ. Công đồng Vaticanô II trong Sắc lệnh Đời sống và sứ vụ Linh mục đã viết: “Trong công cuộc canh tân Giáo Hội, hàng Linh mục giữ một vai trò tối quan trọng”. Chỉ khi nào các linh mục nhiệt thành thánh thiện, hăng say dấn thân phục vụ theo gương Chúa Giêsu, thì các tín hữu mới sống đạo đức và Đức tin mới được triển nở và sinh hoa kết trái. Nếu so sánh cộng đoàn tín hữu như một con tàu, thì linh mục là thuyền trưởng điều hành con tàu đó. Sự an toàn và tương lai của những người trên tàu phụ thuộc vào người thuyền trưởng.
Các tu sĩ nam nữ và những tín hữu sống đời sống thánh hiến đóng vai trò quan trọng trong đời sống Đức tin của Gia đình Tổng Giáo phận. Cần có định hướng chung và cần xây dựng một mối giây liên kết hiệp thông cho các Dòng và các Tu Hội, để anh chị em tu sĩ dấn thân hiệu quả hơn tại mảnh đất thủ đô.
Ý thức sự hiệp nhất làm nên sức mạnh của Giáo Hội, nói chung và Tổng Giáo phận nói riêng, Công nghị cũng sẽ đề ra những định hướng mục vụ cụ thể trong các sinh hoạt Đức tin và tổ chức cộng đoàn, các hội đoàn đạo đức, các đoàn thể.
Trong một xã hội văn minh và phát triển, hệ thống hành chính, văn phòng, lưu trữ cũng cần được chú trọng và cải cách, tạo nếp chung cho các thế hệ tương lai. Những quy định về xây dựng, về ban kinh tế, hệ thống quản lý và điều hành giáo xứ cũng được bàn thảo và thống nhất thực hành.
Mỗi người cần đổi mới để cộng đồng được đổi mới. Công nghị là sự nghiệp chung của mọi thành phần Dân Chúa Tổng Giáo phận Hà Nội. Đây cũng là sự kết tinh của trí tuệ, tâm huyết, cùng với lời cầu nguyện, thiện chí chân thành của mọi tín hữu. Công nghị là bằng chứng cho sự đồng tâm hiệp lực của mọi người, để tiến tới xây dựng một Tổng Giáo phận hiệp nhất trong Đức Tin, Đức Cậy và Đức Mến, có khả năng loan báo Tin Mừng cho xã hội Việt Nam.
Chúng ta phó dâng Công nghị cho sự bảo trợ của Đức Trinh nữ Maria, Đức Mẹ Hà Nội, Thánh Giuse, Bổn mạng Tổng Giáo phận. Một cách đặc biệt, Công nghị Tổng Giáo phận tôn nhận Thánh Phêrô Đường, kẻ giảng tử đạo làm Bổn mạng. Thánh Phêrô Đường sinh năm 1808 tại Giáo xứ Sở Kiện và tử đạo ngày 18-12-1838 thời Minh Mạng. Khi bị ép “quá khoá” và bỏ Đạo, chàng thanh niên 30 tuổi ấy luôn kiên cường mạnh mẽ tuyên xưng Đức tin. Với việc tôn nhận Thánh Phêrô Đường làm Bổn mạng Công nghị, chúng ta thể hiện ước mong cho mọi thành phần Dân Chúa, nhất là giới trẻ trong Tổng Giáo phận chuyên cần học Giáo lý để sống Đức tin và có thể giới thiệu Đức tin cho những người xung quanh.
Nhờ ơn Chúa, với lòng nhiệt huyết chân thành của toàn thể Gia đình Tổng Giáo phận, chúng ta hy vọng sẽ đón nhận những thành quả tốt đẹp là hoa trái của Công Nghị.
Hà Nội ngày lễ Các Thánh Tử đạo Việt Nam, ngày 24 tháng 11 năm 2021,
+Giuse Vũ Văn Thiên
Tổng Giám mục Hà Nội
(Đã ký)
