I. Nguồn gốc
Năm 1659, Tòa Thánh thiết lập hai địa phận đầu tiên ở Việt Nam là Đàng Trong và Đàng Ngoài đồng thời bổ nhiệm hai Giám mục Đại diện Tông tòa là Đức cha François Pallu và Đức cha Lambert de la Motte coi sóc.
Vì lý do cấm cách, Đức cha Pallu không thể đến được Đàng Ngoài, ngài đã nhờ Đức cha Lambert đại diện đi kinh lược vùng truyền giáo Đàng Ngoài. Trong thời gian kinh lý tại đây, vào năm 1670, Đức cha Lambert đã lập dòng nữ Mến Thánh Giá và “Hiệp hội tín hữu Mến Thánh Giá”. Hiệp hội tín hữu Mến Thánh Giá và dòng nữ Mến Thánh Giá đã được Đức Giáo Hoàng Innocente XI ký Sắc lệnh “Cum sicut” công nhận và ban ân xá ngày 02/01/1679. Tuy nhiên, trải qua những thăng trầm của lịch sử, Hiệp hội tín hữu Mến Thánh Giá bị mai một theo thời gian, chỉ còn dòng nữ Mến Thánh Giá đã âm thầm tồn tại và lớn lên trong hơn hai thế kỷ.
II. Hình thành và phát triển
Năm 1983 – Năm Thánh Cứu Độ, Đức Hồng y Giu-se Ma-ri-a Trịnh Văn Căn đã cải tổ dòng Mến Thánh Giá Hà Nội. Đồng thời, ngài cũng làm sống lại Hiệp hội tín hữu Mến Thánh Giá với tên gọi “Dòng ba Mến Thánh Giá”, nhưng vì hoàn cảnh dòng Mến Thánh Giá chưa thực hiện được. Năm 2010, được phép của Đức nguyên Tổng Giám mục Giu-se Ngô Quang Kiệt, dòng Mến Thánh Giá bắt đầu nhen nhóm hồi phục từ những chị do hoàn cảnh của thời cuộc nên không thể tiếp tục sống đời tu trong nhà dòng. Những hạt giống đầu tiên này đã nảy mầm, lớn lên và lan tỏa trong Tổng Giáo phận với tên gọi “Hiệp hội Mến Thánh Giá tại thế” (tên gọi này do Nhóm Nghiên cứu linh đạo Mến Thánh Giá đặt).
Phê chuẩn quy chế và sắc lệnh thiết lập
– Đức Hồng y Phê-rô Nguyễn Văn Nhơn đã phê chuẩn quy chế thử nghiệm trong 3 năm từ tháng 11/2018 đến 11/2021.
– Ngày 22/8/2021, Đức Tổng Giám mục Giu-se Vũ Văn Thiên đã phê chuẩn quy chế chính thức cho các hội viên Hiệp hội Mến Thánh Giá tại thế. Đồng thời, ngài cũng ban sắc lệnh Thiết lập Hiệp hội Mến Thánh Giá tại thế Hà Nội trong Tổng Giáo phận vào ngày 14/9/2021.
III. Mục đích và sứ mạng
1. Mục đích
Mục đích của Hiệp hội Mến Thánh Giá tại thế là yêu mến Chúa Giê-su Ki-tô chịu đóng đinh bằng việc đón nhận thập giá mỗi ngày, đồng thời loan báo Tin Mừng của Chúa trong môi trường sống.
2. Sứ mạng
Sứ mạng của mỗi hội viên là làm gương sáng trong đời sống đức tin, thánh hóa bản thân, gia đình, giáo xứ và xã hội, cùng cầu xin cho lương dân và tín hữu khô khan được ơn trở lại, cũng như những nhu cầu khác của Giáo hội và xã hội.
IV. Nhân sự và cơ cấu tổ chức
1. Nhân sự hiện nay (Tính đến ngày 14/9/2023)
– Cha Tuyên úy Tô-ma A-qui-nô Nguyễn Xuân Thủy
– Đồng hành: 20 nữ tu
– Hội viên: 1462 trong đó:
+ Hội viên gia nhập vĩnh viễn: 1215
+ Hội viên gia nhập lần đầu: 181
+ Hội viên cảm tình: 66
+ Nhóm sinh hoạt: 32
2. Cơ cấu tổ chức
V. Hoạt động
1. Đời sống thiêng liêng
Các hội viên sống theo linh đạo Mến Thánh Giá: Yêu mến Đức Giê-su Ki-tô chịu đóng đinh bằng việc tham dự Thánh lễ, Chầu Thánh Thể, lãnh nhận các bí tích. Đồng thời, các hội viên cũng năng suy ngắm cuộc thương khó của Chúa Giê-su để có thể đón nhận thập giá mỗi ngày với lòng mến Chúa trong việc thực hành quy chế.
2. Sinh hoạt và học tập
Hội viên sinh hoạt mỗi tháng một lần với việc học hỏi, tìm hiểu về phụng vụ, linh đạo Mến Thánh Giá, quy chế Hiệp hội Mến Thánh Giá tại thế, chia sẻ kinh nghiệm sống linh đạo, kiểm điểm đời sống dưới ánh sáng Lời Chúa, chia sẻ những thông tin và các hoạt động trong giáo xứ, giáo phận,…
3. Tham gia sứ vụ
Những hội viên lớn tuổi:
– Ý thức sống linh đạo trong kinh nguyện riêng.
– Làm gương sáng trong đời sống đức tin, đón nhận những ốm đau bệnh tật do tuổi tác…với ý nguyện cầu cho lương dân ơn nhận biết Chúa và những người tội lỗi được sám hối trở về.
Những hội viên trẻ:
– Tham gia các tổ chức từ thiện bác ái; Phong trào xanh – sạch – đẹp nhà Chúa và khuôn viên nhà xứ; Khuyên nhủ những người khô khan được ơn trở lại; Giúp kẻ liệt, thăm hỏi bệnh nhân, người già cô đơn và trẻ em mồ côi trong giáo xứ…
VI. Nghi thức gia nhập Hiệp hội
– Lần đầu: gia nhập nhóm đối với những Hội viên đã đủ điều kiện 6 tháng sinh hoạt
– Lần hai: gia nhập vĩnh viễn Hiệp hội đối với Hội viên đủ điều kiện 1 năm sinh hoạt kèm giấy xác nhận ý muốn cho mỗi hội viên. Nghi thức gia nhập do cha Tuyên úy hoặc cha xứ chủ sự trong Thánh lễ mỗi năm một lần.
NIỀM VUI NGÀY HỌP MẶT THƯỜNG NIÊN NĂM 2023
Hằng năm, vào dịp lễ Suy tôn Thánh giá Chúa Giê-su, anh chị em Hiệp hội Mến Thánh Giá tại thế (HHMTGTT) từ khắp nơi trong Tổng Giáo phận cùng quy tụ mừng lễ. Năm nay, hơn 1000 hội viên đã hân hoan trở về tại Trung tâm Hành hương thánh Lê Tùy Bằng Sở vào ngày 09/9/2023 để cùng gặp gỡ, chia sẻ và dâng lời tạ ơn trong Thánh lễ trọng thể do Đức Tổng Giám mục (TGM) Giu-se Vũ Văn Thiên cử hành.
Trong ngày hội vui, bên cạnh những trò chuyện thân tình và sẻ chia các hoạt động tông đồ, anh chị em hội viên còn được lắng nghe những chia sẻ từ quý sơ đồng hành về linh đạo Mến Thánh Giá. Đặc biệt, Cha Giu-se Nguyễn Văn Liên, Đặc trách Ủy ban Giáo dân Tổng Giáo phận đã giới thiệu với các hội viên đề tài “Đức tin và các mối tương quan của HHMTGTT với Giáo hội”. Đề tài chia sẻ phần nào giúp anh chị em hiểu biết hơn về Chúa, về Giáo hội, nhờ đó mà đức tin cũng được trưởng thành hơn.
Đỉnh cao của ngày hội ngộ là Thánh lễ suy tôn Thánh giá Chúa do Đức TGM Giu-se chủ tế cùng sự hiện diện của Cha tuyên úy Tô-ma A-qui-nô Nguyễn Xuân Thủy và quý cha trong Tổng Giáo phận.
Trong bài giảng lễ, Đức TGM Giu-se giúp các hội viên cảm nhận được nguồn ân sủng mà Chúa đã ban ngang qua mầu nhiệm thập giá. Ngài mời gọi anh chị em năng suy niệm tình yêu cao cả mà Chúa đã dành cho nhân loại, đồng thời trở nên chứng tá đức tin bằng chính cuộc sống thánh thiện của mình. Lời mời gọi đó giúp các hội viên ý thức hơn về việc thánh hóa bản thân ngay trong cuộc sống đời thường.
Đặc biệt, ngỏ lời cuối Thánh lễ, Đức Tổng Giám mục nhắn nhủ các hội viên ý thức Hiệp hội Mến Thánh Giá tại thế là một hội đoàn thuộc về giáo xứ, có sự liên đới và làm phong phú hơn sinh hoạt đức tin tại các xứ, họ của mình. Ngài khuyến khích các ông, các anh tại các giáo xứ hãy tích cực tham gia vào Hiệp hội này, nhờ đó mà thánh hóa bản thân trở nên tốt hơn theo linh đạo Mến Thánh Giá. Đặc biệt, khi có cả vợ và chồng cùng tham gia hiệp hội sẽ giúp nhau cùng sống linh đạo cách tròn đầy và ý nghĩa hơn ngay trong đời sống gia đình. Những lời nhắn nhủ trên đây của Đức TGM Giu-se chất chứa đầy tình thương yêu của người mục tử nhân hiền với đoàn con, đồng thời diễn tả mong muốn của ngài về sự phát triển của Hiệp hội trong toàn Tổng Giáo phận.
Niềm vui của ngày họp mặt khép lại trong bữa ăn huynh đệ chan chứa tình thân của những người con đang cùng bước đi trên con đường thiêng liêng mang tên Mến Thánh Giá.
Hiệp hội Mến Thánh Giá tại thế
