Giáo xứ Bái Xuyên (Bái Vàng)

1. Hành chính : Nằm trên địa bàn hai huyện Phú Xuyên (Hà Tây), Duy Tiên (Hà Nam) và ba xã Minh Tân, Đại Xuyên thuộc Phú Xuyên – Hà Tây, Bạch Thượng thuộc Duy Tiên – Hà Nam

2. Kinh tế : Bái Xuyên là môt xứ nằm cuối tỉnh cuối huyện ven Sông Hồng, giáo dân sống chủ yếu bằng nghề nông nghiệp lúa nước và một vài nghề phụ như mây tre đan, đóng giầy…. Một số đông thanh niên lúc nông nhàn đổ ra các thành phố làm thuê đủ nghề.

3. Cha chính xứ (hoặc quản xứ) hiện thời và các cha xứ đã coi sóc trước đây :

3.1. Cha xứ Phanxicô Vũ Đức Văn

3.2. Cha phó xứ Giuse Nguyễn Văn Hinh

Các cha đã từng coi sóc trước đây

· 1. Cha Gioan Phê (1870 +)

· 2. Cha Phêrô Thư (1833 +)

· 3. Cha Gioan Phương (1888 +)

· 4. Cha Phêrô Lợi (1897 +)

· 5. Cha Phêrô Quý (1900 +)

· 6. Cha Cha Phêrô Chuyên (1901 +)

· 7. Cha Gioan Tuấn (1907 +)

· 8. Cha Gioan.B Vũ Gia Khánh (1950+ ?)

· 9. Cha Phêrô Vũ Ngọc Chỉnh(1986 +)

· 10. Cha J.M. Bùi Tám

· 11. Cha xứ Giuse Vũ Ngọc Ruẫn

4. Số hội đoàn và tên các hội đoàn : 10 hội đoàn

4.1. Hội Chúa Kitô Vua (Láo Ông)

4.2. Hội Đưc Mẹ Lộ Đức (Lão Bà)

4.3. Hội thánh Giuse (Gia Trưởng)

4.4. Hội Đức Mẹ Núi Cácmen (Trung nữ)

4.5. Hội Đưc Mẹ La Vang

4.6. Hội Đức Mẹ Vô Nhiễm

4.7. Hội thánh Antôn (Ca đoàn)

4.8. Hội Kèn Đồng

4.9. Hội TNTT

4.10 Hội Thánh Anh Hài (Giúp Lễ)

5. Các ơn gọi từ trước đến nay

5.1. Cha Phêrô Phạm Văn Diễn (1837-1933), Chính xứ Sở Hạ

5.2. Cha Gioan Bùi Văn Điển (+)

5.3. Cha Antôn Bùi Ngọc Trợ (Miền Nam)

5.4. Cha Giuse Phạm Văn Dụng (Miền Nam)

5.5. Cha Giusu Nguyễn Văn Liên

5.6. Theo cuốn lịch sử nhà dòng Mến Thánh Giá của cha Vương Đình Khởi thì hai nữ tu Mến Thánh Giá tiên khởi Anges va Paula la con dân họ nhà xứ Bái Vàng.

5.7. Hiện Bái Xuyên có 04 đệ tử dòng nữ trong đó 03 theo Mến Thánh Giá, 01 theo Nữ Tử Bác Ái.

6. Lịch sử giáo xứ

– Ngày đón nhận Tin Mừng: Vào quãng thập niên 30 của thế kỷ XVII(1635?)

– Quan thầy giáo xứ: Đức Mẹ Linh Hồn và Xác Lên Trời (15/8)

– Lịch sử ngôi thánh đường:

Cho đến nay con dân Bái Vàng không con nhớ giáo xứ đã có mấy đời nhà thờ, chỉ nhớ ngôi nhà thờ trước ngôi nhà thờ hiện tại được làm bằng gỗ theo kiểu một cái phương đình.

Nhà thờ hiện tại ngược lại hoàn toàn ngôi nhà thờ cũ tức là không có một thanh gỗ nào, không có một viên ngói nào, mà làm toàn bằng xi măng cốt thép theo kiểu gotic với 02 tháp, 07 gian và cung thánh.

Nhà thờ khởi công xây dựng năm 1924 và hoàn thành năm 1938. Công trình do cha xứ Gioan.B Vũ Gia Khánh chỉ đạo.

Diên tích: dài 45m, rộng 15m, cao 25m, hai tháp cao 25m.

– Cơ sở trong giáo xứ :

+ Địa bàn giáo xứ có nhà dòng Mến Thánh Giá tiên khởi (Bái Vàng), thành lập 1670.

– Những biến cố đặc biệt trong lịch sử của giáo xứ:

* 1753 Bái Vàng trực thuộc xứ Nam (Trấn Sơn Nam), địa hạt các cha triều coi sóc (x. LSGPHN. Tr. 123-124)

* 1670 thành lập nhà dòng Mến Thánh Giá

* 1766 cố Sérard Philípp (1738-1804) còn gọi là Cố Chính Trung tới Đàng Ngoài. Những năm ngài lưu lại ngài đã có dịp đi nhiều nơi để giảng phòng, làm phúc, Bái Vàng cũng được vinh dự đón ngài về giảng.

* 1784 (thời chúa Trịnh) Đức Cha Davoust coi sóc địa phận Đàng Ngoài đã ngụ ở Bái Vàng một thời gian. (x. LSGPHN. Tr.144)

* 1846 sau khi chia địa phận, Địa phận mẹ còn lại 08 cơ sở chủng viện, một trong những cơ sở đó được đặt ở Bái Vàng.

* 1867 cố Fautrat Henri Pierre (1843-1879) khi đi truyền giáo ở Đàng Ngoài đã cư trú ở Bái Vàng để lên Hoàng Nguyên day học.

* Biến cố 19/8/1945 và 02/9/1945 gây nhiều biến động song nhờ ơn Chúa giáo xứ Bái Vàng và các xứ lân cận vẫn được bình yên. (x. LSGPHN. Tr.252)

* 1950 hoặc 1951 thời Đức Cha J.M Trịnh Như Khuê Bái Vàng được đổi tên thành Bái Xuyên (x. nhật ký vô đề LSGPHN)

* 01/6/1951 Đức Cha về Bái Xuyên ban phép Thêm Sức.

* 20/12/1954 Đức Cha về Bái Xuyên ban phép Thêm Sức lần hai

Mấy con số thống kê

· 1892 Bái Vàng có 5.897 nhân danh

· 1918 Bái Vàng có 6.670 nhân danh

· Cũng năm 1918 địa hat Bái Vàng gồm các xứ : Bái Vàng, Chằm Hạ (Tầm Khê) và Yên Mỹ.

· 1940 Bái Vàng có 02 trường học với 79 h/s ; 05 giáo họ ; 2.333 nhân danh.