
Đức Hồng Y Giuse Maria Trịnh Văn Căn tham dự Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới diễn ra tại Roma từ ngày 27 tháng 9 đến 26 tháng 10 năm 1974. Trong dịp này ngài được gặp mẹ của mình và cả hai mẹ con đã vào triều yết Đức Thánh Cha Phaolô VI. Trong cuộc gặp này, Đức Thánh Cha đã tặng ngài chiếc chuông kỷ niệm Công đồng Vaticano II. Một các đặc biệt, Đức Thánh Cha đã “gửi lời thăm các bà già” tại Việt Nam. Dưới đây là nguyên văn bài tường thuật về cuộc triều yết quý giá này được trích trong “Hồi ký Roma” của Đức Cố Hồng Y. Chúng tôi xin gửi tới độc giả nhân dịp giỗ lần thứ 29 của Đức Cố Hồng Y Giuse Maria Trịnh Văn Căn. (18/05/1990 – 18/5/2019).
NGÀY 25-10-1974
HÂN HẠNH ĐƯỢC GẶP ĐỨC THÁNH CHA LẦN THỨ BA
Tôi được Đức Cha Mác-tanh báo cho biết Đức Thánh Cha vui lòng cho Mẹ tôi, tôi và nữ tu đi theo Mẹ tôi được vào hầu Người hồi 10 giờ 30 ngày 25-10-1974.
Cha Điện đưa mẹ con chúng tôi vào tới sân Thánh Đa-ma-sô, chúng tôi vào cửa chính, rồi lên thang máy tới hành lang dẫn vào phòng khách Đức Thánh Cha. Phòng đợi rất rộng, bàn ghế sang trọng lịch sự. Trên tường và trần có những bức bích họa cổ rất đẹp. Chúng tôi đến sớm. Sau chúng tôi có một cha ở Nam Mỹ mang một Thánh Giá lớn, cũng đang ở phòng khách đợi vào hầu Đức Thánh Cha. 10 giờ, Đức Thánh Cha tiếp một đoàn thể Hồi Giáo, nhóm này được Đức Hồng Y Phi-nhê-đô-li hướng dẫn. Vì có một số đông người, nên Đức Thánh Cha tiếp ở phòng khách lớn gần chỗ chúng tôi đợi. Chúng tôi nghe thấy tiếng nói, tiếng cười, tiếng vỗ tay. Cuộc tiếp kéo dài quá nửa tiếng, thành ra giờ chỉ định cho chúng tôi đành lui lại. Sau đó chúng tôi được một Đức Cha dẫn vào phòng khách phía đầu nhà Đức Thánh Cha. Đây là bàn giấy của Đức Thánh Cha, phòng cũng rộng lớn, có bàn ghế, có tủ sách, tranh ảnh rất đẹp.
Cửa mở ra, chúng tôi bước vào Đức Thánh Cha đứng sẵn ở cửa, niềm nở giơ tay đón các con cái. Chúng tôi quỳ hôn tay Đức Thánh Cha. Người kéo tôi vào một ghế, thân mật trò chuyện với tôi. Đức Thánh Cha hỏi tôi về tin tức của Giáo tỉnh. Tuy Người đã biết nhưng Người nhắc đến để tỏ tình cha con. Tôi thưa Đức Thánh Cha: “Con rất vui mừng và sung sướng được gặp Đức Thánh Cha, để kính chào Đức Thánh Cha, để cảm ơn Đức Thánh Cha vì đã vêu thương Mẹ con và con”. Mẹ tôi đến quỳ trước mặt Đức Thánh Cha, Mẹ tôi xin Đức Thánh Cha ban phép lành cho Mẹ tôi và cho chị Mẹ tôi là bà cố Cha Giuse Kỷ. Tôi nói lại với Đức Thánh Cha những lời Mẹ tôi, Đức Thánh Cha tươi cười gật đầu. Tôi thấy Mẹ tôi rất sung sướng, mà sự vui mừng sung sướng này biểu lộ ngay từ lúc chúng tôi còn ở phòng đợi. Lúc đó một Đức Cha tiếp chúng tôi đã nói rằng: “Những người ở đây coi việc gặp Đức Thánh Cha là thường, còn những người ở xa tới thì ao ước gặp Đức Thánh Cha”. Đức Thánh Cha cũng hỏi han nữ tu đi theo chúng tôi một vài điều rồi Đức Thánh Cha lại tiếp tục nói chuyện với tôi. Tôi thấy Đức Thánh Cha có vẻ mệt, tuy Người vẫn tươi cười. Người thăm hỏi tất cả hàng giáo sĩ và các giáo hữu. Người vừa cười vừa nói với tôi: “Tôi gửi lời thăm riêng các bà già”. Tôi không hiểu Đức Thánh Cha suy nghĩ gì mà nói như vậy. Nhưng theo ý tôi Đức Thánh Cha chú ý các bà trong gia đình công giáo Việt Nam, là những người đạo đức chân thành và có uy thế trong việc giáo dục con cái. Chính các bà này là trái tim của gia đình, là động lực thúc đẩy con cháu về đường đạo đức. Các cụ bà này thật đáng ngợi khen, suốt đời tận tuỵ với đạo, với gia đình, với con cháu.

Sau đó Đức Thánh Cha dẫn chúng tôi ra một bàn trong phòng khách, lập tức chúng tôi thấy mấy linh mục giúp việc và người chụp hình vào. Trước hết, Đức Thánh Cha mở hộp lấy ra một chiếc chuông nhỏ, trên đỉnh chuông có chữ biểu hiện Chúa Kitô, xung quanh chuông có bốn hình chỉ bốn thánh chép Phúc âm, xung quanh miệng chuông ghi chữ “Công Đồng Va-ti-ca-no II”. Đức Thánh Cha muốn cho chúng tôi hiểu ý nghĩ chuông này. Tại Hội Đồng Các Giám Mục, đề tài là giảng Phúc âm cho thế giới ngày nay. Trên đỉnh chuông có biểu hiệu Chúa Giê-su, bên dưới có bốn Thánh Tông Đồ chép Phúc âm. Quà của Đức Thánh Cha thật có ý nghĩa: Đức Thánh Cha có ý dạy tôi và cũng là dạy chúng ta tất cả: phải lắc chuông, phải giảng Phúc âm, phải kêu to ở khắp nơi, vang lên Lời Chúa, kêu gọi mọi người đọc Phúc âm để hiểu biết Chúa Giêsu và tin mến Chúa. Sau đó Đức Thánh Cha cho tôi mấy cuốn sách nói về Công Đồng Va-ti-căng II. Rồi Đức Thánh Cha ban cho Mẹ tôi mấy ảnh làm kỷ niệm và cho cả nữ tu Phơ-răng-xin nữa. Cuối cùng chúng tôi được hân hạnh chụp ảnh với Đức Thánh Cha. Những bức hình chụp với Đức Thánh Cha trong phòng khách này cũng như bức ảnh về Hội Đồng, tôi đều mang theo về, rồi chụp lại rồi in ra nhiều để làm kỷ niệm cho các bà con công giáo. Trước khi bái chào Đức Thánh Cha, tôi xin Người làm phép một số ảnh và tràng hạt để tôi mang về làm quà cho các cha và anh chị em giáo hữu, những người đến Rô-ma mong được Đức Thánh Cha làm phép ảnh và tràng hạt để có kỷ niệm quý.
Tôi rất tiếc vì đã không đem quà biếu Đức Thánh Cha hôm nay. Khi Mẹ tôi tới Rô-ma, nhờ sự khéo thu xếp của Cha Biểu là thầy dạy tôi và có cảm tình riêng với tôi, Mẹ tôi đã đem món quà bằng sơn mài gồm một đĩa lớn, một bình và sáu chén để kính biếu Đức Thánh Cha. Theo ý Cha Kết thì nên đưa món quà đó qua người tài xế, để người này đưa cho các nữ tu giúp Đức Thánh Cha, như vậy quà biếu sẽ tới Đức Thánh Cha nhanh chóng hơn. Tôi đã nhờ Cha Kết làm như vậy. Chúng tôi quỳ hôn tay Đức Thánh Cha và xin phép lành, rồi được Đức Cha coi phòng khách dẫn tới đầu hành lang để chúng tôi xuống thang máy. Tôi cảm ơn những người đã đưa đón mẹ con tôi. Cha Điện đưa chúng tôi về Nhà Quản Lý Việt Nam.
Bà Nhất ở đây ra đón Mẹ tôi và vội nói: “Bà cố hôm qua thật có phúc, Bà Cố đã gặp Đức Thánh Cha, được Đức Thánh Cha ban phép lành. Có nhiều bà cố, các Đức cha, các cha muốn sang Rôma mà không được và có sang tới đây muốn vào chầu Đức Thánh Cha cũng không được, thế mà Bà Cố được danh dự vào hầu Đức Thánh Cha”.
Phần tôi, tôi xin nhắc lại ở đây để làm vinh quang Đức Mẹ: Tôi đã gặp Mẹ tôi ở trần gian này, tại Kinh Thành bất diệt, bên cạnh Đức Thánh Cha. Phải chăng như người ta nói, đây là điềm báo trước nước Việt Nam sắp thống nhất. Cái danh dự của mẹ con chúng tôi là vinh dự cho toàn thể công giáo.
Tạ ơn Chúa,
Cảm tạ Đức Mẹ Maria
Đức Thánh Cha Phao-lô VI hiển trị!
———-
Trích trong “Hồi Ký Roma” của Đức Cố Hồng Y Giuse Maria Trịnh Văn Căn