Lễ nhớ tùy chọn
1. Ghi nhận lịch sử – phụng vụ
Lễ nhớ Thánh Nữ Elisabeth hoàng hậu nước Bồ Đào Nha được cửa hành đúng ngày thánh nữ qua đời ở Estremor ngày 4 tháng 7 năm 1336. Elisabeth là con gái của Pierre III xứ Aragon và Constance, cháu hoàng đế Frédéric II Hohenstanfen, sinh năm 1271 tại Saragosse, được đặt tên Elisabeth theo tên bà cô là Elisabeth nước Hungary. Mười hai tuổi, Elisabeth được gởi cho vua Denis nước Bồ Đào Nha. Bà sinh được hai người con là Constance sau này là hoàng hậu xứ Castille, và Alphonse sau này nối nghiệp cha làm vua nước Bồ Đào Nha. Bà đã kiên nhẫn chịu đựng một cách anh hùng những sự thiếu chung thủy của chồng, thậm chí còn yêu thương và nhận nuôi những đứa con ngoại hôn của chồng. Cuối cùng thì vua Denis cũng nghe lời bà trở về với Chúa và qua đời trên cánh tay bà vào năm 1325.
Trở thành góa phụ, bà nhập dòng ba Phanxicô, nhưng vì những tranh chấp nội bộ xâu xé gia đình, bà không được phép vào tu viện Thánh Nữ Clara ở Coimbra do chính bà xây cất. Bà sống cạnh tu viện đó, đón nhận một số nữ tu, và cùng với họ sống cuộc đời tu nữ. Bà có đi hành hương đến Saint Jacques de Compostelle hai lần. Được phong Thánh năm 1625, Thánh Nữ Elisabeth Bồ Đào Nha được ghi vào Sổ Tử Đạo Roma sau năm 1630.
2. Thông điệp và tính thời sự
Chúa đã cho Thánh Nữ Elisabeth ơn biết hòa giải những con người chia rẽ (lời nguyện của ngày), nên chúng ta xin Thánh Nữ giúp chúng ta biết “làm việc hầu phục vụ hòa bình”. Mối phúc an bình (Mt 5, 9) thích hợp đặc biệt với bà hoàng hậu có tên là “thiên thần hòa bình” này. Bị vu cho rằng bà sống buông thả và xúi giục làm loạn, bà vẫn giữ im lặng, toàn tâm toàn ý ăn chay cầu nguyện và gia tăng nỗ lực để tái tạo bình an. Nhiều lần bà đã phải giải hòa nhà vua (chồng bà) với con trai, bà không ngần ngại xông vào giữa đôi bên đang giao tranh; ngày nay trên các tường thành Lisbonne còn lại một tấm bảng đá cẩm thạch ghi nơi xảy ra cuộc chiến đó. Bà từ chối vũ khí, quân đội và thành lũy do thuộc hạ dâng hiến để bà lấy lại ngôi báu mà bà đã bị tước đoạt một cách bất công, thậm chí bà còn khuyên họ nên trung thành với nhà vua. Sau cuộc hành hương đến Saint Jaques de Compostelle lần hai, năm 1336, bà không ngừng tìm cách hòa giải con trai bà là Alphonse II với em rể là vua Ferdinand xứ Castille. Bà mất vì bệnh sốt rét lúc 65 tuổi.
Phụng vụ Bài đọc đưa ra một bài giảng của Thánh Phêrô Chrysologue về an bình. Thánh Nữ Elisabeth đã sống mối phúc này một cách anh hùng khi còn là hoàng hậu cũng như khi đã gia nhập dòng ba Phanxicô, bên cạnh tu viện Clara của mình: “Các chị hãy sống an bình, mọi cái sẽ được yên tĩnh …” Đáp ca của bài đọc giáo phụ này lấy từ sách Isaia 58, 7 nhắc lại các công việc bác ái Thánh Nữ Elisabeth suốt đời luôn theo đuổi.
Nhà nguyện do bà cho xây dựng tại tu viện Chúa Ba Ngôi ở Lisbonne dâng kính Đức Trinh Nữ là nhà nguyện đầu tiên tôn kính Đức Trinh Nữ Vô Nhiễm.
Enzo Lodi
